De wet DBA (deregulering beoordeling arbeidsrelatie) voldoet niet aan de verwachtingen en wordt niet volledig gehandhaafd.
De wet DBA moest opdrachtgevers en zzp’ers duidelijkheid geven over de onderlinge arbeidsrelatie. De wet DBA (deregulering beoordeling arbeidsrelatie) is nog steeds van kracht, maar wordt niet volledig gehandhaafd. Opdrachtgevers krijgen sinds oktober 2019 wel meer aandacht van de Belastingdienst. Ondertussen wordt gewerkt aan nieuwe regelgeving.
Nieuwe wetgeving niet voor 2021 verwacht
Minister Koolmees van Sociale Zaken en Werkgelegenheid presenteerde in zijn derde voortgangsupdate van 24 juni 2019 een verdere uitwerking van zijn plannen.
- Invoering van een minimumtarief voor zzp’ers van 16 euro. Dit is een alternatief voor de eerder genoemde verplichte arbeidsovereenkomst voor zzp’ers aan de onderkant van de arbeidsmarkt en wordt geregeld in de voorgestelde Wet minimumbeloning zelfstandigen.
- Een zelfstandigenverklaring voor de bovenkant van de markt. Opdrachtgever en zzp’er vullen de verklaring gezamenlijk in. Voor de zelfstandigenverklaring zijn een uurtarief van minimaal 75 euro en een overeenkomst van maximaal 1 jaar vereist. De zelfstandigenverklaring geeft vooraf zekerheid over onder andere loonheffing en werknemersverzekeringen en wordt geregeld in de voorgestelde Wet op de zelfstandigenverklaring.
- Een opdrachtgeversverklaring geeft opdrachtgevers een mogelijkheid om vooraf zekerheid te krijgen over de arbeidsrelatie met een zzp’er. Mogelijk wordt hiervoor een webmodule ingezet. De vragen voor deze webmodule zijn onder opdrachtgevers uitgezet voor een eerste test. In november volgt bericht over de voortgang van de webmodule.
De concept-wetsvoorstellen voor invoering van het minimumtarief en de zelfstandigenverklaring zijn eind oktober 2019 uitgezet voor internetconsultatie. Iedereen kan hierop een reactie geven. Naar verwachting wordt het definitieve wetsvoorstel voor de zomer van 2020 aangeboden aan de Tweede Kamer. Invoering van het minimum tarief en de zelfstandigenverklaring wordt niet voor 2021 verwacht. Voor de webmodule is geen wetswijziging nodig. Mogelijk wordt de webmodule al in de zomer van 2020 in gebruik genomen.
Meer handhaving
Sinds oktober 2019 houdt de Belastingdienst scherper toezicht bij opdrachtgevers. Dit kan onder andere bestaan uit bedrijfsbezoek en boekenonderzoek. Hier kunnen aanwijzingen uit voortkomen om de arbeidsrelatie aan te passen. Opdrachtgevers die opzettelijk een schijnzelfstandigheid laten voortbestaan kunnen correctieverplichtingen en naheffingsaanslagen krijgen, eventueel met een boete. Handhaving vindt alleen plaats als de opdrachtgever ‘kwaadwillend’ is of gegeven aanwijzingen niet opvolgt.
Wat ging hieraan vooraf?
In de zomer van 2018 bracht minister Koolmees zijn eerste voortgangsupdate over de vorderingen en plannen rondom de vervanging wet DBA. In deze hoofdlijnenbrief liet de minister weten dat er een toezichtplan komt en dat er vanaf juli 2018 minimaal 100 bedrijven bezocht worden die in verschillende branches en sectoren opereren. Met deze bedrijven wordt gesproken over de manier van werken. Ook wordt onderzocht of de te verwachten webmodule een juiste balans zal geven tussen het bieden van zekerheid, de haalbaarheid en het beperken van administratieve lasten.
Verder worden de tariefstellingen, die een rol spelen bij het bepalen of er al dan niet sprake is van een dienstverband, tegen het licht gehouden.
Het streven was toen nog om de nieuwe wetgeving op 1 januari 2020 in te laten gaan.
In zijn tweede voortgangsupdate van 26 november 2018 liet minister Koolmees weten dat de nieuwe wet DBA minstens een jaar langer op zich laat wachten. Nieuwe wetgeving is dus niet voor 2021 te verwachten. Dit komt doordat de voorgenomen maatregelen om zzp’ers aan de onderkant van de markt te beschermen in strijd lijken te zijn met EU-recht en verdere aanpassingen nodig zijn.
Om vast te stellen of iemand een dienstbetrekking heeft is de aanwezigheid van een ‘gezagsverhouding’ een belangrijk criterium. Dit gezagscriterium is verduidelijkt in het Handboek Loonheffingen.
Huidige wet DBA en modelovereenkomsten
De wet DBA (Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties) vervangt sinds 2016 de VAR (Verklaring Arbeidsrelatie). Lees meer over de geldende wetgeving op Wet DBA en modelovereenkomsten.
Wet DBA voor zzp’ers, intermediairs en opdrachtgevers
Wet DBA voor zzp’ers, veelgestelde vragen
Wet DBA voor zzp’ers die via intermediairs werken
Wet DBA voor opdrachtgevers, veelgestelde vragen
Bron: KvK.nl – 21-11-2019
